Jak wybrać aparat kompaktowy?

Aparat kompaktowy posiada kilka rodzajów, ale główny podział wyróżnia kompakty amatorskie i zaawansowane. W obrębie amatorskich aparatów kompaktowych wymienia się aparaty tradycyjne, stylowe i z dużym zoomem. Z kolei, aparaty zaawansowane obejmują sprzęt tradycyjny, z dużym zoomem i z wymienną optyką. Amatorskie, tradycyjne aparaty fotograficzne są proste w obsłudze, mają niewielkie rozmiary, są lekkie, ale też posiadają zaledwie kilka podstawowych funkcji i programów tematycznych. Ich cechą charakterystyczną jest przeważnie maksymalnie 5-krotny zoom optyczny. Jest to idealny wybór dla osób często używających aparatu do celów amatorskich, dla początkujących fotografów albo dla osób starszych wiekiem. Tradycyjny kompakt amatorski jest dobry dla agentów nieruchomości, czy też dla likwidatorów szkód.

Amatorskie, eleganckie kompakty również są proste w obsłudze, bowiem ich menu jest mało skomplikowane i intuicyjne. Są to sprzęty w pełni zautomatyzowane, nie posiadające zbyt wielu, rozbudowanych funkcji, także poradzi sobie z nimi każdy użytkownik. Jak sama nazwa wskazuje, wyróżnia je elegancki, stylowy wygląd, małe gabaryty w stosunku do tradycyjnych aparatów amatorskich, a także ozdobne elementy metalowe. Niektóre modele eleganckich kompaktów amatorskich posiadają wewnętrzny obiektyw, który po uruchomieniu aparatu nie wysuwa się z obudowy, a ruch soczewek ma miejsce w jego wnętrzu. Jest to typ aparatu fotograficznego dla sportowców (nurków, narciarzy), dla osób wykonujących zdjęcia w niekorzystnych warunkach otoczenia, czy też dla dzieci, ze względu na solidną obudowę.

Aparat kompaktowy amatorski, posiadający duży zoom, ma niewielkie rozmiary, jest prosty w obsłudze, a jego cechą charakterystyczną jest ponad 6-krotny zoom. Polecany jest dla tych osób, które chcą fotografować z dużego zbliżenia. Zaawansowane, tradycyjne aparaty są kierowane do szerokiego grona użytkowników, chcących robić zdjęcia w różnych warunkach i sytuacjach. Mają one możliwość ustawienia parametrów naświetlania, bądź wyboru odpowiedniego trybu pracy, z kilkunastu dostępnych programów. Aparaty tego rodzaju posiadają rozbudowane menu i istnieje możliwość dokupienia do nich specjalistycznych akcesoriów, np. lamp błyskowych.

Aparaty kompaktowe zaawansowane z dużym zoomem, mają szerokie możliwości sterowania obrazem, obiektywy o dużym zakresie ogniskowych i przeważnie od 10 do 12-krotny zoom. Kompakty zaawansowane z wymienną optyką oferują wszelkie możliwości kompaktów zaawansowanych, pozwalają na ingerencję w parametry naświetlania i wybór różnych trybów pracy. Krótko mówiąc, mają możliwości lustrzanki, ale bez jej gabarytów. Istnieje możliwość wymiany obiektywów do tych aparatów. Kupując aparat kompaktowy zwróćmy uwagę na jego budowę, czyli na obiektyw, matrycę, procesor i wyświetlacz. Obiektyw w aparacie kompaktowym zbudowany jest z układu kilku lub kilkunastu soczewek, który jest wbudowany najczęściej na stałe. Matryca jest elementem światłoczułym rejestrującym obraz. Może być wykonana w technologii CCD i CMOS, ale ta ostatnia jest zalecana przez specjalistów, ponieważ na tym typie występują mniejsze szumy przy wysokich czułościach. Matryce w różnych kompaktach różnią się wielkością, podawaną zwykle w calach. Może ona wynosić od 1,7 do 2,5 cala. Im większa matryca, tym większa precyzja w rejestracji obrazu. Procesor aparatu kompaktowego zapisuje zdjęcia w postaci cyfrowej i to od niego zależy m.in. szybkość aparatu, czy też ostrość obrazu, odwzorowanie kolorów i wykonywanie zdjęć seryjnych w wyższych czułościach. Ostatnim elementem konstrukcji aparatu jest wyświetlacz, który pokazuje podgląd zrobionych zdjęć i pomaga w obsłudze menu. Kupując kompakt fotograficzny trzeba przyjrzeć się jego najważniejszym parametrom, mianowicie ogniskowej, przysłonie, jasności obiektywu, trybowi makro, zakresowi ustawień ostrości i sposobie ustawiania ostrości, średnicy obiektywu, rozdzielczości matrycy, czułości ISO, rozmiarowi i typowi wyświetlacza, rozdzielczości, regulacji jasności obrazu oraz możliwości odchylenia i obrotu wyświetlacza.

Ogniskowa, czyli odległości mierzona od środka optycznego do materiału światłoczułego, czyli matrycy, jest określana literą „f” i mierzona jest w milimetrach. Pozwala ona określić zdolność skupienia promieni światła w obiektywie przez soczewkę. Na podstawie rodzaju ogniskowej wyróżnia się trzy podstawowe obiektywy – szerokokątny, standardowy i teleobiektyw. Szerokokątny obiektyw ma ogniskową mniejszą niż około 50 mm i służy do robienia fotografii krajobrazu, architektury i zamkniętych pomieszczeń. Kąt widzenia wynosi w tym przypadku 64 stopnie. Obiektyw standardowy ma kąt widzenia od 35 do 64 stopni i jest on uniwersalny. Jego ogniskowa ma około 50 mm. Teleobiektyw ma powyżej 50 mm ogniskową oraz kąt widzenia poniżej 35 stopni. Przydaje się podczas wykonywania porterów czy obiektów oddalonych. W stosunku do aparatów cyfrowych mówi się o ekwiwalencie ogniskowej dla 35 mm, czyli dla obiektywów aparatów cyfrowych z matrycą 24x36 mm.

Przysłona lub przesłona to układ listków, regulujących ilość wpadającego do obiektywu światła. Może wynosić od 1,9 do 22, przy czym najwyższa wartość oznacza przysłonę najmocniej zamkniętą. Jasność obiektywu świadczy o maksymalnej ilości przepuszczanego do matrycy światła. Im mniejsza liczba, tym większa jasność. Oznaczana jest literą „x”, gdzie „x” to najmniejsza wartość przysłony. Może wynosić od 2 do 5,6. Im jaśniejszy obiektyw, tym łatwiej będzie nam fotografować przy słabym oświetleniu. Zakres ustawiania ostrości oddaje najmniejszą odległość, z jakiej możliwe jest ustawienie ostrości. Podawany jest w dwóch wymiarach – T dla obiektywów długoogniskowych i W dla obiektywów szerokokątnych. Liczba W powinna być jak najmniejsza, aby aparat łapał ostrość z małej odległości. Ostrość w aparatach kompaktowych można ustawiać automatycznie (autofocus AF) lub manualnie (MF). Niektóre, tzw. inteligentne aparaty wykrywają twarz, sceny itp. Tryb makro w kompakcie pozwala na fotografowanie z bliska małych obiektów, Podawana odległość w centymetrach to minimalna wielkość, w jakiej można ustawić tryb makro. Średnica obiektywu, czyli gwintu, jest ważna dla osób, które chcą założyć na aparat filtr lub konwerter.

Rozdzielczość matrycy jest najczęściej brana pod uwagę przy zakupie kompaktu. Podawana jest w Mpx – mega pikselach, czyli w liczbie fotoczułych komórek na matrycy. Im większa rozdzielczość, tym lepsza jakość zdjęć, ale należy ją skonfrontować z wielkością matrycy. Na małych matrycach producenci czasem starają się zmieścić miliony pikseli, ale taki aparat wręcz pogarsza jakość zdjęć. Czułość ISO to zakres, w jakim matryca jest światłoczuła. Im mniejsza będzie jego wartość, tym mniejsza czułość matrycy. Użyteczny jest zakres od 80 do 400. Rozmiar wyświetlacza podawany jest w calach i określa jego przekątną. Aparat pozwalający na sprawdzanie ostrości i jakości zdjęć powinien mieć wyświetlacz wielkości od 2,5 do 3 cali. Wyświetlacz może być zbudowany na zasadzie technologii TFT lub LTPS-TFT, która pozwala na oszczędność energii. Przy wyborze konkretnego kompaktu istotne dla kupującego powinny być jego funkcje, czyli tryby ekspozycji (ustawianie przysłony, czasu, czasu i przysłony), programy tematyczne (np. nocny, plaża, portret, pejzaż, sport i wiele innych), efekty barwne (sepia, biało czarne, selekcja koloru), balans bieli, zdjęcia seryjne. Uwagę kupującego powinno zwrócić ponadto wyposażenie aparatu – wartość zoomu cyfrowego, stabilizacja obrazu (optyczna w obiektywie, mechaniczna w matrycy lub cyfrowa – najlepsze są dwie pierwsze), wizjer (optyczny lub cyfrowy), pomiar światła, lampa błyskowa (pracująca w trybach: automatycznym, redukcja czerwonych oczu itp.), samowyzwalacz, filmowanie (z dźwiękiem lub bez), format zapisu danych, język menu, wielkość pamięci wewnętrznej i zewnętrznej, typy złącz (USB, Wi-Fi, AV), zasilanie, wymiary, oraz dodatkowe wyposażenie.

Kompaktowe aparaty amatorskie można kupić już od 200 zł, a w swojej ofercie ma je Canon, Kodak, Olympus, Panasonic, Sony itd. Stylowe kompakty amatorskie produkuje m.in. Leica, Pentax i Sony, a można je nabyć od 300 zł. Aparaty amatorskie posiadające duży zoom są nieco droższe, kosztują od 800 zł wzwyż, a są produkowane przez Canon, Casio, FujiFilm, Panasonic, Sony itd. Na kompakty zaawansowane wydamy na pewno ponad 750 zł, a warto wybrać w tej grupie aparaty Canon, Leica, Nikon i Ricoh. Aparaty z dużym zoomem kosztują ponad 800 zł i produkowane są m.in. przez firmy Canon, Leica, Pentax i Nikon. Najdroższe są kompakty z wymienną optyką, jaki oferuje Olympus i Panasonic, ale ich cena zaczyna się od 2000 zł.