Marzeniem i naturalnym powołaniem większości kobiet jest posiadanie dziecka. Kiedy na teście ciążowym kobieta widzi dwie kreseczki, świat nagle ulega całkowitemu przewartościowaniu. Nie wszystkie kobiety cieszy perspektywa posiadania dziecka, ale w przeważającej części przypadków tak właśnie jest. Kobiety oczywiście mogą odczuwać swoisty lęk przed czekającym je okresem ciąży i porodem, ale uzupełnienie ich wiedzy o kolejne informacje na temat dziewięciu miesięcy ciąży jest w stanie odpędzić ich strach, także w końcu mogą z radością i szczęściem oczekiwać przyjścia na świat ich maleństwa. Jak przebiega ciąża i jak wygląda poród? O tym szerzej w niniejszym artykule.
Ciąża dzieli się na 3 trymestry, z których każdy obejmuje równe 3 miesiące. Łącznie składają się one na 9 miesięcy ciąży, czyli 40 tygodni. Oczywiście, każda ciąża jest inna. Jedna może trwać 32 tygodnie, inna 37, a jeszcze inna 42. Nie jest to nic niesamowitego, bowiem to dziecko decyduje o tym, kiedy przyjdzie na świat. Najlepiej jest, jeśli stanie się to po 38. tygodniu ciąży, a przed 42. tygodniem. Jest to czas na poród w trybie fizjologicznym.
W pierwszym miesiącu ciąży kobieta nie odczuwa zbyt wielu zmian. Pierwszą oznaką jej odmiennego stanu jest zatrzymanie miesiączkowania, które trwa aż do czasu zakończenia regularnego i wyłącznego karmienia piersią dziecka. W organizmie oczywiście zachodzą pewne, nawet daleko idące zmiany, które jednak nie są mocno odczuwalne przez kobietę. W jej ciele wytwarzane są hormony, konieczne do stworzenia odpowiednich warunków dla zagnieżdżenia się zarodka w macicy i dalszego rozwoju dziecka. Piersi kobiety w pierwszym miesiącu ciąży stają się pełniejsze i tkliwe, ale nie jest to regułą. U mniej więcej połowy kobiet w pierwszym miesiącu ciąży pojawiają się pierwsze nudności i wymioty, które wcale nie muszą występować w godzinach porannych. Pod koniec pierwszego miesiąca u kobiet mogą pojawić się zachcianki, wahania nastroju, wrażliwość na określone smaki i zapachy. Może też wystąpić większy ucisk na pęcherz moczowy, co spowoduje konieczność częstszych wizyt w toalecie.
Zanim jeszcze kobieta zajdzie w ciążę, jeśli jest to tylko możliwe, powinna się przygotować do tego szczególnego okresu. Przede wszystkim, powinna ona zażywać preparaty witaminowe, głównie kwas foliowy, który zmniejsza ryzyko urodzenia dziecka z wadą cewy nerwowej, czy rdzenia kręgowego. Jeśli kobieta podejrzewa u siebie ciążę, powinna jak najszybciej wybrać się do ginekologa-położnika i rozpocząć opiekę prenatalną. U dziecka w ciągu pierwszych dwóch miesięcy powstają i rozwijają się powoli wszystkie organy i narządy. Panie spodziewające się dziecka już na pierwszym etapie ciąży powinny zrezygnować z palenia papierosów i picia alkoholu. Wszelkie używki, a także nadmierne zażywanie leków może wywołać nieodwracalne zmiany w organizmie nienarodzonego dziecka.
W drugim miesiącu ciąży piersi stają się wrażliwe na dotyk, a brodawki sutkowe wraz z otoczkami ciemnieją. Zdarzają się poranne mdłości, które mogą rozciągać się na cały dzień. Pojawia się zmęczenie i potrzeba zwiększonego wypoczynku. Kobiety ciężarne powinny o siebie zadbać, dużo odpoczywać i spać tyle, ile mają ochotę. Organizm zaczyna przystosowywać się do nowego stanu. Zdecydowanie wzrasta objętość krwi w naczyniach krwionośnych.
Rozpoczęte w pierwszym miesiącu wizyty u ginekologa-położnika powinny być kontynuowane. Należy też dobrze się odżywiać, urozmaicając posiłki produktami zbożowymi, ziarnami, owocami, warzywami, nabiałem, mięsem i roślinami strączkowymi. Kontynuuje się również zażywanie kwasu foliowego, jeśli lekarz nie zaleci inaczej. Kobieta ciężarna powinna wypijać nawet do 8 szklanek płynów dziennie. Jednocześnie, zalecane jest ograniczenie spożycia soli.
Trzeci miesiąc kończy pierwszy trymestr ciąży i wtedy powoli zaczyna ustępować przemożne zmęczenie, wymioty i nudności, choć u niektórych ciężarnych te ostatnie trwają przez cały okres oczekiwania na dziecko. Nie należy przejmować się tym, że w pierwszych miesiącach straciło się na wadze, zwłaszcza, jeśli kobiecie towarzyszył brak apetytu i duże wymioty. Może też zdarzyć się na odwrót – kobiety ciężarne w trzecim miesiącu zauważają też, że ich zwyczajne ubrania robią się ciasne, dlatego należy pomyśleć o zmianie garderoby na luźniejszą i bardziej wygodną. W trzecim miesiącu zdarzają się bóle głowy i zawroty.
Na comiesięcznej wizycie lekarskiej można dowiedzieć się, jak sobie z nimi radzić. Wzrasta w organizmie ciężarnej zapotrzebowanie na witaminy i składniki mineralne, z uwagi na wzrost i rozwój dziecka. Aby zadbać o zaspokojenie tych potrzeb należy prowadzić urozmaiconą dietę, albo dodatkowo zażywać suplementy witaminowe. W całym pierwszym trymestrze ciąży waga kobiety powinna generalnie wzrosnąć, o około 1,5 do 2,5 kg. Zalecana jest umiarkowana aktywność fizyczna, na przykład spacery.
Pod koniec pierwszego trymestru ciąży dziecko mierzy około 10 cm i waży jakieś 30 gram.
Najczęściej w czwartym miesiącu ustępują trwale wymioty i mdłości, ale kobietom dopisuje za to wzmożony apetyt oraz zachcianki. Kobiety od czwartego miesiąca ciąży mają coraz więcej energii i lepiej się czują. Pod koniec tego okresu po raz pierwszy mogą poczuć delikatne ruchy dziecka. Brzuch zaczyna się już nieco powiększać, przez co pojawia się konieczność zakupu odpowiednich ubrań. Na wizycie lekarskiej kobieta w czwartym miesiącu ciąży może otrzymać dodatkowe preparaty z żelazem, jako że tego pierwiastka może brakować w jej organizmie. Wchłanianie żelaza jest mocno ograniczone. W czwartym miesiącu ciąży kobieta może zacząć przybierać na wadze około pół kilograma na tydzień, co daje łącznie około 7 kg dla drugiego trymestru ciąży. Pod koniec czwartego miesiąca dziecko w łonie matki waży około 150 gram i ma 16 cm długości.
W piątym miesiącu ciąży wyraźnie powinny być wyczuwalne ruchy dziecka. Macica wciąż powiększa się i przesuwa ku górze, osiągając już wysokość pępka. Serce kobiety ciężarnej bije szybciej, potrzebuje ona więcej snu i wypoczynku, jeśli tylko czuje się zmęczona. Nie powinna się bynajmniej przemęczać. Powinna za to unikać tłoku i stania w jednej pozycji. Czasem w piątym miesiącu męczą kobiety skurcze łydek, zwłaszcza nocą. Należy kontynuować zdrowy tryb życia i odżywiania się. Warto zadbać przy tym o odpowiednią aktywność fizyczną i pomyśleć o zapisaniu się do szkoły rodzenia. Na zajęcia można chodzić z partnerem, mamą lub przyjaciółką. Pod koniec piątego miesiąca ciąży dziecko ma długość od 20 do 30 cm i waży od 250 do nawet 500 gram.
Szósty miesiąc kończy drugi trymestr ciąży. Można już poczuć silne kopnięcia dziecka w brzuchu, a skóra na jego powierzchni staje się napięta, rozciąga się i z racji tego może swędzieć. Pojawiają się bóle pleców, które można złagodzić stosując odpowiednie ćwiczenia. Niekorzystne jest stanie przez dłuższy czas. Macica dalej rozciąga się, co może wywoływać ból w dole brzucha. Jeśli się on pojawi, powinniśmy skonsultować się z lekarzem. Na skutek wzrostu macicy i jej ucisku na przewód pokarmowy u wielu kobiet pojawiają się zaparcia, dlatego też należy pić dużo wody i soków, a także spożywać pokarmy zawierające błonnik, np. owoce i warzywa lub ciemne pieczywo. W szóstym miesiącu ciąży występują kłopoty ze zgagą. Dziecko w tym czasie mierzy od 27 do 35 cm i waży od 500 do 750 gram.
To już ostatni trymestr ciąży, co oznacza, że poród zbliża się wielkimi krokami. W siódmym miesiącu ciąży pojawiają się problemy z puchnącymi kostkami, palcami itp. Dobrze jest dużo odpoczywać z nogami uniesionymi powyżej poziomu głowy. Jeśli obrzęki nie ustępują, należy skontaktować się z lekarzem, ponieważ mogą wskazywać na zatrucie ciążowe. Brzuch powiększa się, podobnie jak piersi, co może powodować powstanie rozstępów skórnych. Kobieta w ciąży może już zacząć odczuwać pierwsze skurcze macicy, trwające mniej niż minutę twardnienie brzucha. Skurcze te nazywane są skurczami Braxtona Hicksa i są całkowicie naturalne, jeśli nie występują częściej niż 5 razy na godzinę. Z uwagi na powiększający się brzuch, kobieta łatwo może stracić równowagę.
Należy się nadal dobrze odżywiać. Waga kobiety powinna sukcesywnie wzrastać, o jakieś pół kilograma na tydzień. Należy dużo wypoczywać i pozwalać organizmowi na zwolnienie. W siódmym miesiącu ciąży dziecko waży około 1300 gram i mierzy jakieś 37 cm.
W ósmym miesiącu ciąży pojawiają się mocniejsze skurcze macicy, a z piersi często zaczyna wyciekać pierwsze mleko, nazywane siarą. Ma ona kolor żółty. Kobiety narzekają w tym czasie na kłopoty ze snem i uciskami na żołądek oraz pęcherz moczowy. Macica osiąga wysokość klatki piersiowej, dlatego też pojawia się zgaga i uczucie parcia na pęcherz. Stąd też częstsze wizyty w toalecie. Od 32. tygodnia ciąży powinno się zgłaszać do lekarza z częstotliwością co 2 tygodnie. Kobieta przybiera na wadze nadal około 0,5 kg na tydzień. Jakiekolwiek krwawienia, silne skurcze brzucha, czy nietypowe zmiany w ruchliwości dziecka powinny być natychmiast konsultowane z lekarzem. Pod koniec ósmego miesiąca dziecko mierzy około 45 cm i waży ponad 2000 gram.
W dziewiątym miesiącu ciąży cały organizm przygotowuje się do przyjścia na świat dziecka. Pępek kobiety może wręcz zaniknąć, albo uwypuklić się. Brzuch obniża się, co powoduje, że żołądek jest mniej uciśnięty. Co innego dzieje się z pęcherzem moczowym, który daje o sobie znać wyjątkowo często. Obrzęki stóp i kostek zaczynają się nasilać, a szyjka macicy powoli otwiera się i staje się cieńsza, co wskazuje na przygotowanie się do porodu. Kobieta w ostatnim miesiącu ciąży czuje się zmęczona i wyczerpana i na ogół nie może doczekać się porodu. Musi pamiętać o regularnym wypoczynku. Nie powinna też się stresować.
W dziewiątym miesiącu ciąży kobiety już raczej nie przybierają na wadze, a nawet czasem tracą około pół do kilograma.
Od 36. tygodnia ciąży, czyli dokładnie w 9 miesiącu, poród może rozpocząć się w każdym momencie, dlatego kobieta ciężarna powinna być na to całkowicie przygotowana. Warto zawczasu przygotować sobie torbę do porodu, w której zgromadzimy wszystkie niezbędne akcesoria, takie jak podpaski ginekologiczne, koszulę do porodu, rzeczy dla dziecka itp. Panie powinny już wiedzieć, w którym szpitalu zamierzają rodzić.
Jeśli skurcze odczuwane przez ciężarną są regularne, występują częściej niż 5 razy w ciągu jednej godziny, trwają przez 30-70 sekund i są silniejsze, jeśli kobieta się porusza, należy natychmiast udać się do lekarza. Podobnie należy postępować w przypadku odejścia wód płodowych.
Ciąża to szczególny czas w życiu każdej kobiety. Im lepiej będzie do niego przygotowana i im więcej będzie wiedzieć, tym szybciej przyzwyczai się do nowych realiów życia i będzie cieszyć się z nadchodzącego macierzyństwa. Ważna jest przez całą ciążę i poród troskliwa opieka lekarska, dlatego warto poświęcić wiele czasu na wybór odpowiedniego lekarza ginekologa-położnika.