Jak wybrać gitarę basową?

Gitara basowa jest rodzajem gitary elektrycznej. Jest to najprościej rzecz ujmując, instrument strunowy szarpany, posiadający progi na gryfie. W zastosowaniu znajdują się również nietypowe gitary basowe bezprogowe. Gitara basowa transponuje dźwięki o oktawę w dół, dlatego też jej zasada działania przypomina w pewnym stopniu kontrabas.

Każda, tradycyjna gitara basowa wyposażona jest w cztery struny, tj. E1, A1, D i G, które wydają dźwięki o natężeniu kolejno: 41,2 Hz, 55 Hz, 73,4 Hz i 98 Hz. Łączna skala gitary basowej obejmuje swym zasięgiem dźwięki w brzmieniu od E1 do g1, co odpowiada skali kontrabasowej. W sprzedaży znajdują się także modele gitar basowych wyposażone w 5 strun, w których dodatkową jest dolna struna H2, w 6 strun – dodatkową jest górna struna C, w 8 strun - dodatkowe są 4 struny, odpowiadające każdej podstawowej, strojone o oktawę wyżej; oraz w 12 strun. Ciekawostką niech będzie wyprodukowana przez firmę Modulus gitara basowa 18-stronowa, mająca szyję o 6 calach szerokości.

Gitara basowa ma bardzo długą historię, jako że jej prototyp powstał już w 1935 roku w Seattle. Skonstruował go Paul Tutmarc. Instument nazywał się „Skrzypce Basowe Model 736”. Wyprodukowano 100 egzemplarzy tego strunowego, instrumentu szarpanego, wyposażonego w progi. Pierwsza, prawdziwa gitara basowa powstała z inicjatywy amerykańskiego konstruktora gitar elektrycznych, mianowicie Leo Fendera. Chciał on zastąpić nieporęczne i zbyt ciche kontrabasy i tak wynaleziona została gitara basowa, której nie zakłócały podczas gry specjalne wzmacniacze. Instrument ten został nazwany Fender Precision Bass, i był identyczny ze strojem kontrabasu. Miał gitarowy kształt oraz wyposażono go w pojedynczy, jednocewkowy przetwornik. Nieco później powstały inne modele gitar basowych, a z czasem wiele firm wzięło przykład z Fendera i zaproponowało własne instrumenty. Doprowadziło to do powstania szeregu wzorów, np. EB-0 EB-3 i Thunderbird firmy Gibson, model 500/1 firmy Hofner, model 4001 firmy Rickenbacker, czy StingRay firmy MusicMan.

Na rynku znajdują się gitary mające pusty w środku korpus z otworami rezonansowymi, w kształcie stylizowanej litery f, na wzór kontrabasu. Można skusić się na zakup konstrukcji zupełnie niecodziennej, gdzie gitara strojona jest za pomocą kluczy zainstalowanych na podstawie korpusu, czego przykładem jest Steinberger. Takie gitary wykonane są z nietypowych materiałów i często są one stylizowane na różne przedmioty. Stanowią raczej interesujący, modny gadżet, niż dobry instrument muzyczny.

Dzięki szybkiemu rozwojowi techniki, w gitarach zmieniła się z czasem elektronika, zaczęto bowiem stosować humbuckery, przetworniki piezoelektryczne i optyczne, jak i aktywne preampy, które wbudowano instrumenty. Dziś dostępne są wysoce zaawansowane pod względem technologicznym, w pełni funkcjonalne, akustyczne gitary basowe.

Każda gitara basowa ma bardzo podobną budowę do gitar klasycznych. Posiada korpus wykonany z litego drewna, komorowany lub nawet pusty w środku, z mostkiem i przetwornikami, które podłączone są do potencjometrów regulujących zarówno głośność, jak i barwę dźwięku. Gitara basowa ma też gniazda na kabel do wzmacniacza.

Wybierając gitarę basową warto sprawdzić, czy gryf jest regulowany nakrętkami wykonanymi ze stali czy też z grafitowych prętów napinających. Trzeba wiedzieć, że niskobudżetowe instrumenty nie mają takich regulatorów. Szyja gitary może być wykonana z drewna, albo z bardziej wytrzymałych materiałów, takich jak aluminium czy grafit. Jeśli więc zależy nam na jej stabilności, nie wybierajmy szyi drewnianej.

W gitarze basowej struny wykonane są z metalu lub są one powlekane tworzywem. Można je podzielić na : roundwound – struny z okrągłą w przekroju owijką oraz flatwound – struny z owijką płaską.

W gitarach basowych można spotkać się z różnymi typami przetworników. Są one specyficzne, ponieważ dedykowane są wyłącznie gitarom basowym. Charakteryzują się one większą rezystancją wynikającą ze zwiększonej ilości zwojów. Na ogół, spotykane są jednocewkowe przetworniki, przetworniki typu „Split-coil” oraz tzw. humbuckery. Jeśli chcielibyśmy zwiększyć komfort gry z wykorzystaniem gitary basowej, powinniśmy wykorzystać instalowaną do gryfu podpórkę pod kciuk, tzw. thumbrest. Niemniej jednak, w niektórych gitarach basowych krawędź przetwornika może jak najbardziej służyć jako taka podpórka. Podobnie jak i inne gitary, także i gitary basowe są zaopatrzone w kołki do zawieszenia na pasku. Mają one większą masę, dlatego też do zawieszenia gitary basowej na ramieniu będziecie potrzebowali szerszych i wygodniejszych pasków, najlepiej dodatkowo zabezpieczonych blokadą, która uniemożliwia wyczepienie się paska. Taka sytuacja mogłaby doprowadzić do upadku i poważnego uszkodzenia samego instrumentu.

Granie na gitarze basowej polega na szarpaniu strun, choć dźwięk można z nich wydobyć również na inne sposoby, na przykład uderzając o struny kostką lub kciukiem, podrywając wszystkimi palcami oprócz kciuka, energicznie dociskając struny do progów itd. Drganie strun jest zamieniane na sygnał elektryczny poprzez zamontowany przetwornik elektromagnetyczny. Następnie, taki sygnał jest przy użyciu wzmacniacza wzmacniany i emitowany przez głośnik, bądź też można go zapisać przy użyciu odpowiednich urządzeń.

Gitary basowe są produkowane przez takie firmy jak: IBANEZ (z godną polecenia gitarą BTB700DX BWF), SQUIER, SANDBERG (z dobrą gitarą California JM), Spector, Vintage (z gitarą V1004DX), Zoot Bass, Warwick, Vigier, Lakland (z bardzo dobrą gitarą Darryl Jones 4 Bass), Enfield itd.

Gitara basowa na ogół wykorzystywana jest w sekcji rytmicznej zespołu muzycznego w muzyce rozrywkowej. W chwili obecnej coraz częściej wykorzystuje się ją jako instrument solowy, stąd też rosnące zainteresowanie tym instrumentem muzycznym. Wybór gitary basowej nie jest prosty, szczególnie dla początkującego muzyka. Warto na wstępie poradzić się wykwalifikowanego sprzedawcy w sklepie muzycznym, ponieważ ten najlepiej rozpozna nasze potrzeby tym zakresie. Wybór gitary basowej na pewno będzie prostszy, po przeczytaniu niniejszego poradnika.