Jak wybrać opony samochodowe?

Opony można podzielić na kilka rodzajów. Biorąc pod uwagę zupełnie odmienne kryteria. Przede wszystkim, opony samochodowe dzielą się ze względu na sezon na letnie, zimowe i wielosezonowe. W Polsce pogoda jest bardzo zróżnicowana, podobnie jak temperatury, które latem mogą wynosić nawet ponad 30 stopni Celsjusza, a zimą – 30 stopni Celsjusza. Producenci opon musieli wyprodukować więc takie gumy, które mogłyby zapewnić bezpieczeństwo i wygodę jazdy w różnych warunkach otoczenia. Jak dotąd, nie wymyślono uniwersalnych opon wielosezonowych, które miałyby lepsze właściwości od opon letnich i zimowych, stosowanych zgodnie ze swoim przeznaczeniem.

Opony letnie, jak sama nazwa wskazuje, są przeznaczone do użytkowania w wyższych temperaturach. Producenci w swoim asortymencie posiadają bogaty wybór opon letnich, od deszczowych po opony sportowe, mające nader ograniczoną głębokość bieżnika. Jeśli podejmujemy się wyboru opon letnich, musimy wiedzieć, po jakiej nawierzchni będziemy zwykle podróżować – czy będzie to autostrada, droga polna, czy drogi miejskie? Pod uwagę należy wziąć także własny styl jazdy – czy jeździmy wolno i spokojnie, czy też jesteśmy miłośnikami szybkiej jazdy?

Wszystkie opony letnie, niezależnie od rodzaju, są wykonane z twardej mieszanki gumy, która powoduje, że mają większą styczność z nawierzchnią. Zdecydowanie wpływa to na skrócenie drogi hamowania. Na dodatek, są one odporne na ścieranie się, zaś ich bieżnik jest zazwyczaj ukierunkowany w stronę pojazdu, bowiem dzięki temu obniżeniu ulega poziom hałasu. Z uwagi na materiał, z jakiego wykonywane są opony letnie, nie powinny być one wykorzystywane w niskich temperaturach, na śniegu i lodzie, ponieważ w takich warunkach stają się twarde i tracą bardzo wiele ze swej elastyczności. W konsekwencji, opony zaczynają się ślizgać po nawierzchni, a droga hamowania się wydłuża. Najlepiej więc zmieniać zawsze ogumienie letnie na zimowe, jeśli temperatura przez dłuższy czas utrzymuje się poniżej 7 stopni Celsjusza. Nie należy jednak podejmować się wymiany zbyt wcześnie. Cechami charakterystycznymi opon letnich jest ich duża szerokość, mniejsza zawartość krzemionki i cena, są one tańsze od opon zimowych.

Opony zimowe wykonane są z mieszanki gumowej, która zapewnia bezpieczeństwo i lepsze osiągi samochodu nawet na śniegu i lodzie. Sprawdzają się one w warunkach zimowych, albo wówczas, gdy nawierzchnia pokryta jest błotem, solą lub piaskiem. Zaletą opon zimowych jest to, że znakomicie odprowadzają one wodę w niskich temperaturach, a przy tym zachowują przyczepność na nawierzchniach śliskich i mocno zaśnieżonych.

Opony zimowe charakteryzują się węższym bieżnikiem, specjalnym składem mieszanki gumowej, która nie twardnieje w niskich temperaturach; specyficzną konstrukcją bieżnika, zasysającą błoto pośniegowe, znaczną odpornością na aquaplaning oraz dobrym odprowadzaniem wody, resztek lodu i błota z bieżnika.

Ostatnim typem opon, jakie można wyróżnić biorąc pod uwagę sezon ich wykorzystywania, są opony całoroczne, nazywane również wielosezonowymi lub uniwersalnymi. Z założenia, powinny one łączyć zalety opon zimowych i letnich. Są wykonane z gumy, która zapewnia niezłe osiągi w różnych temperaturach. Uniwersalne opony samochodowe są przeznaczone głównie dla doświadczonych kierowców, pewnie czujących się za kierownicą. Najczęściej są one wykorzystywane do jazdy po drogach miejskich.

Biorąc pod uwagę budowę wewnętrzną opony, można je podzielić na opony diagonalne i radialne. Opony diagonalne posiadają wzmocnione warstwy tkanin, ułożone pod różnym kątem. Taka budowa zwiększa komfort jazdy i odporność ścianek opon na uszkodzenia mechaniczne. Niestety, użytkowanie takich opon powoduje zwiększenie zużycia paliwa oraz daje mniejszą przyczepność. Z kolei, opony radialne stosowane są najbardziej powszechnie. Mają one oploty, rozchodzące się promieniście pod katem prostym. Decydując się na zakup opony radialnej można mieć pewność dobrej przyczepności oraz mniejszego zużycia paliwa. Wadą opon radialnych jest ich mała odporność na uszkodzenia.

Każda opona może być wyposażona w różnego rodzaju bieżnik – symetryczny, asymetryczny lub kierunkowy. Bieżnik opony zbudowany jest z rowków (odpowiadają za odprowadzanie wody), bloków (decydujących o przeznaczeniu opony), lamelek (wspomagających odprowadzanie wody) i żebra (centralny element, który biegnie przez całą długość bieżnika). Bieżniki kierunkowe są przeznaczone głównie do samochodów sportowych, o dużej mocy i wysokich osiągach. Bieżnik ma kształt litery V, co zapewnia idealną przyczepność w czasie przyspieszania i hamowania. Bieżniki symetryczne są najbardziej popularne, można je w sposób dowolny montować na wszystkich kołach pojazdu. Kształt bieżnika zawsze jest taki sam, co zapewnia mniejsze opory toczenia i mniejsze zużycie opon i paliwa. Bieżnik symetryczny powinien być stosowany w autach prowadzonych spokojnie i bezpiecznie, posiadających niewielkie gabaryty i średnie osiągi. Z kolei, bieżniki asymetryczne mają różną rzeźbę po dwóch stronach, dlatego wewnętrzna część odprowadza wodę spod koła, a zewnętrzna krawędź odpowiada za dobrą przyczepność. Dzięki bieżnikom asymetrycznym auto prowadzi się bezpiecznie, a bieżnik ma długą żywotność. Bieżniki tego typu są ciche i ekonomiczne, najczęściej stosuje się je w autach kompaktowych, miejskich, sportowych i limuzynach o dużej mocy silnika.

Opony można zakwalifikować do trzech klas: ekonomicznej (budżet), średniej(medium) oraz wysokiej (Premium). Klasy różnią się pomiędzy sobą poziomem zaawansowania technologicznego opony, zarówno pod względem użytej mieszanki, jak i wzoru bieżnika. Opony klasy ekonomicznej są najtańsze, ale funkcjonalne, a ich budowa od lat się nie zmienia. Klasa średnia opon jest bardzo popularna, z uwagi na jej uniwersalne zastosowanie. Natomiast, opony wyższej klasy są najbardziej zaawansowane technologicznie, dają najlepsze bezpieczeństwo i jakość jazdy przez długi czas.

W celu właściwego dobrania opony należy wiedzieć, jakie ma ona parametry i dopasować je do wskazań producenta samochodu. Bierze się przy tym pod uwagę indeks nośności, prędkości oraz rozmiar opony.

Indeks nośności określa maksymalny dopuszczalny nacisk na oponę. Nie jest zalecane stosowanie opon z niższym indeksem, niż ten, który zalecany jest przez producenta, bowiem opony szybko ulegną zniszczeniu. Nośność opon odnosi się do wartości dynamicznych. Indeks prędkości określa, z jaką maksymalnie prędkością pojazd może się poruszać przy użyciu określonych opon. Jeśli indeks nie jest wyższy niż H, to brane jest pod uwagę maksymalne obciążenie opony, zgodnie z jej indeksem nośności. Z kolei, indeksy wyższe niż H, czyli powyżej 210 km/h, zakłada się proporcjonalnie nieco mniejsze dopuszczalne obciążenie wraz ze wzrostem prędkości.

Każda opona ma własny rozmiar, który podawany jest na jej bocznej stronie. Jeśli będzie to np. 170/65 R14, to wartość 170 podawana w milimetrach oznacza szerokość opony, druga wartość – 65 określa wysokość jej profilu w procentach w stosunku do szerokości, zaś liczba 14 to rozmiar felgi podany w calach. Oznaczenie „r” wskazuje na oponę radialną.

W sklepach motoryzacyjnych, internetowych, jak również w wielkich hipermarketach można kupić opony bardzo wielu producentów. Na polskim rynku można kupić opony takich firm jak: Accelera, Barum, BFGoodrich, Bridgestone, Ceat, Continental, Cooper, Dayton, Dębica, Dunlop, Euro-Tyfoon, Falken, Firenza, Firestone, Fortuna, Fulda, General, Gislaved, Goodride, Goodyear, Gremax, GT Radial, Hankook, Hercules, Infinity, Interstate, Kelly, Kingstar, Kleber, Kormoran, Kumho, Ling Long, Maloya, Marangoni, Matador, Michelin, Minerva, Nankang, Nexen, Nokian, Pirelli, Platin, Pneumant, Riken, Rockstone, Sailun, Sava, Semperit, Sportiva, Sumitomo, Toyo, Triangle, Uniroyal, Viking, Vredestein, Wanli, Yokohama i Zeetex.

Opony to bodajże najbardziej istotna część pojazdu, której zadaniem jest zapewnienie odpowiedniej przyczepności, a więc również bezpieczeństwa kierowcy i pasażerom.