Jak wybrać okna do domu?

Okna na ogółu dzieli się biorąc pod uwagę materiał, z jakiego są one wykonane - mowa tu o oknach drewnianych i PCV. Zarówno jedne, jak i drugie mają swoje wady i zalety. Zasadniczo, okna domowe powinny zapewnić dostęp światła dziennego do poszczególnych pomieszczeń, ale nie jest to jedyna ich rola. Dodatkowo, powinny one wydatnie wspomagać wentylację pokoi, chronić je przed zbyt dużą utratą ciepła i dużym natężeniem hałasu. Poza wszystkim, okna powinny w odpowiedni sposób komponować się z architekturą budynku, być bezpieczne i komfortowe w użytkowaniu.

Wybór okien powinien być dokonany już na etapie ustalania wszelkich planów projektowych domu. Warto sprawdzić, czy projekt architektoniczny domu spełnia nasze wymagania odnośnie okien.

Okna dzielą się na wiele typów i rodzajów. Można zastosować okna połaciowe, zwykłe okna montowane w ścianach zewnętrznych, ścianki szklane, wykusze, lukarny czy też świetliki dachowe. Wybór określonego typu okna powinien zależeć między innymi od stylu architektonicznego budynku, jego zorientowania względem czterech stron świata, liczby kondygnacji, rodzaju dachu, wielkości działki, na której stoi nasz dom oraz ukształtowania terenu. Istnieją ściśle wyznaczone normy budowlane, które należy uwzględnić przy wyborze okien.

Sposób oświetlenia pomieszczeń jest jednym z parametrów doboru okien. Każde pomieszczenie wymaga więc innej wielkości powierzchni przeszklonej i umiejscowienia samego okna. Okna możemy wprawić w ścianie zewnętrznej i w takim przypadku zapewniają oświetlenie boczne, w dachu oraz w ścianie wewnętrznej. Jeśli zamontujemy okno w dachu, pomieszczenie zostanie oświetlone od góry. Przy tym musimy jeszcze zwrócić uwagę na natężenie światła i czas jego ekspozycji na okno, co uzależnione jest od zorientowania pomieszczenia względem stron świata.

Odpowiednie przepisy prawa budowlanego określają, jaka powinna być minimalna powierzchnia okna. Dotyczą one oświetlenia pomieszczeń. Łączna powierzchnia okien w pomieszczeniach mieszkalnych, liczona w świetle ościeżnicy powinna wynosić co najmniej 1/8 powierzchnio podłogi, a w pomieszczeniach, w których nie przebywają ludzie dłużej niż 2 godziny dziennie, stosunek tych powierzchni może wynosić 1/12. Przepisy nie określają maksymalnej powierzchni okien, dlatego też jeśli tylko ktoś ma takie życzenie, mogą pokrywać choćby całą ścianę. W praktyce jednak okna nie są większe niż 1/6 powierzchni podłogi, dlatego, że przy większych oknach byłyby zbyt duże straty energii cieplnej.

Niemniej istotne dla wyboru okien są kształt i miejsce montażu okna, bowiem decyduje to o sposobie oświetlenia pomieszczenia. Generalnie, w pokojach niskich i niedużych, tj. w sypialniach czy pokojach dziecięcych, korzystne będą okna usytuowane w środkowej części ściany, która jest najdłuższa. Pożądane jest, aby ich szerokość była zbliżona do połowy szerokości ściany, w której są wprawione. Dzięki takiemu umieszczeniu okna oświetlenie pokoju będzie najbardziej równomiernie.

Okna powinny być montowane na wysokości 85 cm nad podłogą, ponieważ zapewnia to dobrą widoczność, a jednocześnie daje swobodę aranżacji pomieszczenia. Można dzięki temu w pełni wykorzystać niewielką powierzchnię pokoju.

Z kolei, w dużych, reprezentacyjnych pomieszczeniach, na przykład w salonie czy w jadalni, dopuszczalne są okna o nieszablonowym charakterze. Można pokusić się o wprawienie okna trójkątnego, łukowego, wąskiego lub wręcz przeciwnie – bardzo szerokiego. Najlepsze oświetlenie uzyskamy wówczas, gdy w dwóch ścianach zamontujemy okna szerokie balkonowe, albo zestawy okien, jedno po drugim. W pomieszczeniach o dużej powierzchni można zastosować okna wysokie, umieszczone nawet 35 cm nad podłogą.

Kupując okna musimy od razu wiedzieć, gdzie zostaną one zamontowane. Światło wpadające przez okna do domu determinuje rozmieszczenie kolejnych otworów okiennych. Nie należy zapominać, że to światło ma wpływ na nasze zdrowie i dobre samopoczucie, dlatego istotne jest odpowiednie zorientowanie kolejnych pomieszczeń, biorąc pod uwagę strony świata. Jeśli okna skierowane są na wschód, pomieszczenie nie będzie przegrzane nawet w lecie. W przypadku okien skierowanych na południe w pomieszczeniu będzie dużo słońca i światła, ale może dojść do przegrzania. W przypadku okna skierowanego na zachód, nasłonecznienie pomieszczeń w godzinach popołudniowych najczęściej będzie bardzo intensywne, głębokie i długotrwałe. Znów może więc dojść do przegrzania. Z kolei, przy oknach skierowanych na północ mamy do czynienia z najmniejszą ilością światła.

Okna decydują o wyglądzie całej bryły budynku, ale nie tylko ich kształt i wygląd powinniśmy brać pod uwagę decydując się na konkretny typ okien. Bardzo ważne są przecież ich parametry użytkowe. Właściwości ram i szyb mają poza wszystkim duży wpływ na koszt, wygodę i bezpieczeństwo użytkowania całego budynku jako takiego.

Wszystkie okna, niezależnie od rodzaju, powinny charakteryzować się wysoką izolacyjnością cieplną, ponieważ dzięki temu straty energii w budynku zostaną mocno ograniczone. Przez to zmniejszą się równocześnie rachunki za ogrzewanie. Dlatego też kupując okna należy zwrócić uwagę na współczynnik przenikania ciepła U. W przypadku okien standardowych współczynnik ten wynosi od 1,4 do 1,7 W/m²K. Natomiast przepisy uzależniają go od strefy klimatycznej, w której dom jest budowany.

Równie ważna jak izolacyjność termiczna jest izolacyjność akustyczna. Okna i drzwi balkonowe o dobrej izolacyjności akustycznej tłumią hałas zewnętrzny o ok. 30 dB, a gorszej jakości tylko o nieco więcej niż 20 dB. Zarówno ściana zewnętrzna, jak i okna powinny mieć zbliżoną izolacyjność akustyczną. Różnica maksymalnie może wynieść 10 dB. Na podkreślenie zasługuje fakt, że rozszczelnienie okien i zastosowanie nawiewników w istotnym stopniu obniżają akustyczną izolacyjność okien.

Decydując się na zakup okien warto wybierać te mające jedną szybę grubszą. W drugiej kolejności trzeba wziąć pod uwagę ramy, najlepiej wybrać ramę drewnianą lub z wielokomorowego profilu PVC. Na końcu sprawdza się, czy przestrzeń międzyszybowa jest wypełniona gazem ciężkim.

Nie bez znaczenia dla kupującego powinna być szczelność okien. Szczelne okna najlepiej będą chronić przed hałasem oraz stratami energii cieplnej. Jednak równocześnie nie wolno zaniedbać właściwej wentylacji pomieszczeń.

Aby cieszyć się wygodą użytkowania okien należy wziąć pod uwagę ich konstrukcję i zastosowane okucia. Pod tym względem wyróżnia się okna jednoramowe, nierozbieralne; okna skrzynkowe, jedno lub kilka skrzydeł rozwieralnych, oraz okna ze szprosami.

Wśród producentów okien można wymienić takie firmy jak: Okno-Plast, Veka, Okno-Plus, Zbymar, Internorm, Thermoplast, Ventoplast, Dobroplast, Okno Market, Grex, Aluplast, itd.

Wybór odpowiednich okien powinien być dobrze przemyślany i dostosowany do indywidualnych parametrów naszego domu. Ważna jest wielkość okien, ich kształt, materiał, z jakiego są wykonane, rodzaj, izolacje cieplne i akustyczne oraz szczelność. Na rynku znaleźć można też okna antywłamaniowe, które dodatkowo zabezpieczą nasz dom przed włamaniem czy wtargnięciem intruza. Generalnie, przy wyborze okien najlepiej poradzić się specjalisty i skonfrontować jego zalecenia z projektem architektonicznym naszego domu. Nie należy zapominać także i o tym, że okna muszą wielkościowo spełniać określone przepisami normy. Przy zakupie okien zwróćmy uwagę na ich usytuowanie, ponieważ ma to znaczenie dla oświetlenia konkretnych pomieszczeń.