Jak wybrać agregat prądotwórczy?

Przy wyborze agregatu prądotwórczego powinniśmy zastanowić się nad kilkoma kwestiami. Pierwsza dotyczy tego, jakie odbiorniki energii elektrycznej zamierzamy podłączyć do naszego agregatu. Pamiętajmy przy tym, że odbiorniki dzielą się pod kątem zasilania, jakiego potrzebują. Według tego kryterium wyróżnia się odbiorniki jednofazowe i trójfazowe.

Odbiorniki jednofazowe wymagają napięcia 1~230 V. Są to urządzenia charakteryzujące się małą mocą. Można mówić tu o sprzęcie elektronicznym i elektronarzędziach małej mocy, urządzeniach zaliczanych do gospodarstwa domowego, silnikach elektrycznych jednofazowych oraz o ogrzewaniu elektrycznym. Z kolei, odbiorniki trójfazowe - 3~400 V obejmują urządzenia o dużej mocy. Są to przede wszystkim silniki elektryczne o dużej mocy, kuchnie AGD trójfazowe i ogrzewanie elektryczne. Warto zauważyć, że część odbiorników trójfazowych jest zasilana również jednofazowo w swoich odmianach o małych mocach.

Dodatkowo, można powiedzieć co nieco o podziale odbiorników pod kątem rodzaju mocy jaką odbierają. Parametr ten jest również istotny przy doborze agregatu prądotwórczego. Według tego kryterium wyróżnia się odbiorniki rezystancyjne (zalicza się tu sprzęt agd i TV, oświetlenie, ogrzewanie elektryczne itd.), odbiorniki indukcyjne (silniki elektryczne jedno i trójfazowe, elektronarzędzia, transformatory itd.) oraz odbiorniki nieliniowe (zasilacze UPS, falowniki i sprzęt komputerowy). Większość urządzeń występuje w dwóch odmianach zasilania - jednofazowe i trójfazowe.

Dobierając agregat prądotwórczy do naszych urządzeń elektrycznych, musimy wziąć pod uwagę ich moc znamionową. Każde urządzenie musi mieć tabliczkę znamionową, na której podawana jest jego moc. Warto podkreślić, iż moc podawana jest w jednostce mocy czynnej, czyli w kilowatach – kW.

Podsumuj moce poszczególnych odbiorników, które będą włączone jednocześnie - osobno moce odbiorników jednofazowych i trójfazowych. Moc agregatu prądotwórczego powinna przewyższać łączne zapotrzebowanie mocy odbiorników. Jeśli moc agregatu prądotwórczego podawana jest w jednostce kilowoltoampery (kVA), należy ją przeliczyć na kilowaty wg następującego wzoru: P = S * cos φ czyli mając np. agregat prądotwórczy trójfazowy, o mocy gniazd trójfazowych, 5kVA po przeliczeniu, moc wyrażona w kW, jaką maksymalnie można go obciążyć, wynosi: P = 5kVA * 0.8 = 4kW gdzie: P - moc czynna dla odbiorników o charakterze rezystancyjnym, S - moc pozorna dla odbiorników indukcyjnych, cos φ - zazwyczaj równy 0.8.

Agregaty jednofazowe są polecane dla tych użytkowników, którzy nie mają zamiaru zasilać za ich pośrednictwem urządzeń trójfazowych. W takim przypadku zalecane jest zastosowanie również dodatkowe przewymiarowania. Otóż, zapotrzebowanie odbiorników rezystancyjnych i nieliniowych na moc powinna być co najmniej 1.2 większa od mocy znamionowej urządzenia. Dla odbiorników indukcyjnych agregat powinien mieć zapotrzebowanie mocy co najmniej 3 razy większe od mocy znamionowej urządzenia. Przyczyną takiej sytuacji są prądy rozruchowe urządzeń. Przykładowo, moc pobierana w trakcie rozruchu silnika elektrycznego może być fizycznie około 2-4 razy większa, niż jego zapotrzebowanie na moc w czasie normalnej pracy.

Wybierając agregat trójfazowy kupujemy urządzenie o uniwersalnym charakterze, bowiem można do niego podłączyć zarówno sprzęty jednofazowe, jak i trójfazowe, a to dzięki dwóm kompletom gniazd trójfazowych i jednofazowych. Urządzenia jednofazowe naturalnie podłącza się do gniazd jednofazowych, ale należy przy tym dodać, że moc źródła jednofazowego kW (1~) agregatu prądotwórczego powinna być 1.2 razy większa od sumy mocy jednocześnie podłączonych urządzeń. Warto zaznaczyć, że z gniazd jednofazowych agregatu trójfazowego, nie można pobrać więcej niż 60% mocy podawanej w jego specyfikacji. Na przykład z agregatu o mocy trójfazowej 6 kVA (1~) można odebrać moc „jednofazową" nie większą niż 3.48 kW. Z kolei, urządzenia trójfazowe podłącza się do gniazd trójfazowych, przy czym trzeba zastosować dodatkowe przewymiarowania dla zasilania silników elektrycznych trójfazowych, urządzeń grzewczych, oświetlenia, zasilaczy UPS i urządzeń elektronicznych.

W silnikach elektrycznych trójfazowych należy pamiętać, że:

Jeśli podłączamy silnik elektryczny do agregatu, powinniśmy sprawdzić jego prąd rozruchowy i dobrać do niego odpowiednią moc agregatu.

W przypadku urządzeń grzewczych zapotrzebowanie mocy będzie co najmniej 1.2 razy większe od mocy znamionowej samego urządzenia. Oświetlenie żarowe ma takie samo zapotrzebowanie mocy, zaś oświetlenie sodowe wskazuje na zapotrzebowanie mocy, co najmniej 5 razy większa od mocy znamionowej urządzenia. Zasilacze UPS mają zapotrzebowanie mocy, co najmniej 1.7 razy większa od mocy znamionowej urządzenia, a urządzenia elektroniczne – co najmniej 1.2 razy większa od mocy znamionowej urządzenia.

Jeśli będziemy w jednym czasie zasilać odbiorniki jednofazowe i trójfazowe z trójfazowego agregatu prądotwórczego o małej mocy, możemy mieć do czynienia z asymetrią obciążeń na poszczególnych fazach. Obliczenia agregatu dokonujemy analogicznie jak w przykładzie z agregatem jednofazowym.

W zależności od zastosowania, można wyróżnić następujące agregaty prądotwórcze: