Literatura dla dzieci i młodzieży

Literatura dla dzieci i młodzieży kształtuje ich rozwój, poprawia kreatywność, pokazuje zupełnie inny, lepszy świat. Dzieci po książki przeznaczone specjalnie dla nich powinny sięgać już od najmłodszych lat. Literatura dla dzieci i młodzieży powstała już w XVIII w. Wcześniej niestety ten typ literatury nie istniej. Młodzież więc czytała identyczne książki co dorośli. W zmierzchłych czasach nawet baśnie, czy też bajki pisano z myślą o dorosłych.

Na skróty...

Trochę historii

Literatura dla dzieci i młodzieży

Pierwszą powieścią, jaka trafiła do najmłodszych czytelników była powieść Miguela Cervantesa „Don Kichot”. Została wydana w 1605 i 1615 roku. Na język polski przetłumaczono ją dopiero w XVIII wieku. Następnie młodym odbiorcom spodobały się bajki pisarzy pochodzących z Francji. Pierwsze były to „Bajki” J. De La Fontaine’a, następnie „Bajki Babci Gąski” Charlesa Perraulta, czy „Historia Telemaka” F. Fenelona.

W XVIII wieku furorę zrobiło francuskie tłumaczenie literatury dla dzieci pt. „Baśń z tysiąca i jednej nocy”, na język ojczysty przetłumaczono je w 1768 roku. Kolejną powieścią, która spodobała się młodym osobom była powieść podróżniczo- przygodowa „Przypadki Robinsona Cruzoe” Daniela Defoe, jak również „Podróże Guliwera” Jonathana Swifta

W „Le Magasin des enfants” wydanym drugiej połowie XVIII wieku wyszła w jednym z numerów bajka pt.: „Piękna i bestia”.

XIX i XX wiek

Na początku XIX wieku dla najmłodszych zaczęli tworzyć m.in.: rosyjski pisarz I. Kryłow, który napisał ok. 200 bajek; niemieccy bracia J. W. Grimm, gdzie wydali „Bajki dla dzieci” w których znajdziemy te najsłynniejsze: „Jaś i Małgosia”, czy „Królewna Śnieżka”; duński pisarz Hans Christian Andersen, no i jego najsłynniejsze baśnie: „Brzydkie kaczątko”, „Calineczka”, „Dziewczynka z zapałkami”; no i angielski pisarz Charles Dickens, który zasłynął z „Opowieści wigilijnej” W drugiej połowie XIX wieku została napisana powieść „Alicja w Krainie Czarów” Lewisa Carrolla, a potem druga jej część „Po drugiej stronie lustra”. Nie możemy zapomnieć o Julesie Verne, który zasłynął w literaturze przygodowej, jak i fantastyczno- naukowej. To ona napisał: „Dzieci kapitana Granta”, „20000 mil podmorskiej żeglugi”, czy „Tajemniczą wyspę”. Marek Twain posiada w swoim dorobku pozycje skierowane dla dzieci i młodzieży, czyli: „Przygody Tomka Sawyera”, „Książe i żebrak”. W 1886 roku F. Hodgson Burnett napisała powieść pt.: „Mały lord”, a zaraz po niej bo w 1893 roku Karol May wydał pierwszą część „Winetou”.

Sięgając wstecz do XX wieku należy przypomnieć sobie o angielskiej pisarce Edith Nesbit, która napisała książkę pt.: „Pięcioro dzieci i coś”, a dwa lata po niej Jack London stworzył „Zew krwi”. W 1904 roku J. M. Barrie wydał „Piotrusia Pana”, a rok później Frances Hodgson Burnett napisała powieści takie jak: „Mała księżniczka”, no i popularny „Tajemniczy ogród”. Lucy Maud Montgomery w 1908 roku wykreowała Anię Shirley w powieści „Ania z Zielonego Wzgórza”. Aż do 1936 roku wychodziły dalsze części przygód Ani Shirley. Na rok 1912 datuje się powstanie „Pszczółki Mai” przez Waldemara Bonselsa, jak i „10 dalmatyńczyków” Dodie Smitha.

Tuż po I wojnie światowej

Na 1920 rok przypada powstanie „Doktora Dolittle” Hugha Loftinga. W 1923 roku polski pedagog Janusz Korczak napisał „Króla Maciusia I”. Trzy lata później wydany został „Kubuś Puchatek” Alana Aleksandra Milne, który do dnia dzisiejszego cieszy się niezwykłą popularnością.

Tuż po II wojnie światowej

1945 jest to rok wydania książki „W dolinie Muminków” Tove’a Janssona, „Małego księcia” Antoine de Saint- Exupery, jak i „Dzieci z Bullerbyn” Astrid Lindgren. Jako wyraz buntu młodzieży powstała powieść Jerome Davida Salingera „Buszujący w zbożu”. „Władca much” Williama Gerarda Goldinga ukazała się w 1954 roku, a „Władca Pierścieni” J.R.R. Tolkiena została wydana w latach 1954-1955. XXI wiek to czas Harrego Pottera stworzonego przez J.K. Rowling.

Polecana literatura dla dzieci i młodzieży

  • „Baśnie” Hansa Christiana Andersena
  • „Tajemniczy ogród”, „Mała księżniczka” Frances Hodgson Burnett
  • „Pinokio” Carla Collodiego
  • „Mały książe” Antoine de Saint- Exupery
  • „Baśnie” braci Grimm
  • „W dolinie Muminków” Tove Janssona
  • „Ten obcy” Ireny Jurgielewiczowej
  • „Dzieci z Bullerbyn” Astrid Lindgren
  • „Kubuś Puchatek” Alana Alexandra Milne’go
  • „Ania z Zielonego Wzgórza” Lucy Maud Montgomery
  • „Szósta klepka”, „Kłamczucha”, „Ida sierpniowa”(Seria Jeżyciada) Małgorzaty Musierowicz
  • Seria przygód Harrego Pottera J.K. Rowling
  • „W pustyni i w puszczy” Henryka Sienkiewicza
  • „Cyryl, gdzie jesteś” Wiktora Woroszylskiego
  • „Lokomotywa” Juliana Tuwima
    •

    Podsumowanie

    Literatura dla dzieci i młodzieży kształtowała się na przestrzeni wieków. Już na początku wieku XVII została wydana powieść Miguela Cervantesa „Don Kichot”. Za najznakomitszych autorów książek dla dzieci są uważani tacy pisarze jak: Hans Christian Andersen, bracia Grimm, Henryk Sienkiewic, J.K. Rowling.

    Podobne poradniki


    Strona wygenerowana 2024-12-22 12:18:43, 120