Trackball jest urządzeniem, które pozwala na sterowanie ekranowym kursorem przez poruszanie palcami kulki mieszczącej się na przedniej części obudowy. Posiada również przyciski, które mają podobne funkcje co myszka. Na rynku dostępne są Trackballe, w których kulka porusza rolkami, na których zamocowane są elementy przesyłające czujniki optyczne. Jest to tryb obsługi mechaniczno-optyczny. Drugim rodzajem Trackballa jest urządzenie z nawigacją optyczną, w której kulka pokryta jest wzorem, światło odbijane w różny sposób od elementów wzoru pada na czujnik optyczny i w ten sposób kursor porusza się na ekranie.
Urządzenie Trackball, czy jak kto woli – kot, jest manipulatorem, za pośrednictwem którego użytkownik może poruszać kursorem po ekranie komputera. Zaletą Trackballa jest to, że jest on wygodniejszy w użytkowaniu niż zwyczajne myszki komputerowe. Nie powoduje on zmęczenia nadgarstka, nawet przy dłuższej pracy, dlatego też jego zakup jest zalecany przede wszystkim grafikom komputerowym.
„Kot” najczęściej objęty jest dłuższą gwarancją producenta niż mysz, co jednoznacznie wskazuje na jego wyższą wytrzymałość. Jest lekki, a jego cena niezbyt wygórowana. Funkcjonowanie Trackballa polega na operowaniu plastikową, ruchomą kulką, której ruchy są rejestrowane przez sensor optyczny. Sensor złożony jest z diody elektroluminescencyjnej, która emituje światło w podczerwieni. Światło pochodzące z diody jest rzucane na powierzchnię kulki, która odbija wiązkę na matrycę CCD. Na matrycy powstają wzory, które są przesyłane bezpośrednio do procesora. Trackball do pracy potrzebuje znacznie mniejsze powierzchni, niż zwyczajna mysz komputerowa. Nie trzeba nim przesuwać po podkładce, tylko operować ruchomą kulką. Najczęściej, Trackballe wykonane są z wytrzymałego plastiku, dzięki czemu są lekkie. Posiadają dwa analogiczne do myszki przyciski. Mogą również być wyposażone w rolkę przewijania, ale nie jest to standardem.
Kupując Trackball warto zwrócić uwagę na czas jego reakcji, który powinien wynosić maksymalnie 10 sekund. Najlepsze Trackballe mają czas reakcji na ruch znacznie krótszy. Ważne jest również i to, czy urządzenie posiada podpórki stabilizujące TrackBall na blacie biurka. Dzięki nim nie będzie on przesuwał się po śliskiej powierzchni blatu podczas pracy. Trackball jest urządzeniem, które najczęściej dostosowane jest do wymogów pracy użytkowników praworęcznych. Jeśli jesteśmy leworęczni, powinniśmy szukać urządzenia adresowanego dla leworęcznych.
Komunikacja komputera z Trackballem może mieć charakter przewodowy lub bezprzewodowy. Jeśli nie chcemy, aby ograniczał nas kabel, który będzie plątał się po biurku, wybierzmy model bezprzewodowy, który jednak będzie droższy od przewodowego odpowiednika. Wybierając Trackball możemy również dokonać wyboru w zakresie jego designu, który obejmuje nie tylko kształt, ale i kolorystykę. Tutaj jednak decyzja powinna być podyktowana jedynie naszym własnym gustem.
Nie do końca. Mają one podobne kształty, ale zasada obsługi jest fundamentalnie inna. Mysz komputerową przesuwa się po podkładce i wówczas kursorem również rusza się na ekranie monitora komputerowego. Z kolei, Trackball pozostaje nieruchomy, podczas gdy ruchoma jest tylko kulka, w którą jest wyposażony. Jej poruszanie sprawia, że kursor na ekranie komputera wędruje dokładnie w tą stronę, w którą poruszamy kulką.
Jest to nazwa potoczna, dla odróżnienia myszki komputerowej od trackballa. Nazwa „kot” jest nadana przez użytkowników tego urządzenia nieco z przekory i nie ma wiele wspólnego z budową, czy wyglądem Trackballa.