Jak wybrać kartę graficzną?

Każda karta graficzna odpowiada w komputerach za przetworzenie danych w postaci cyfrowej, jakimi posługuje się komputer, na obraz i przesłanie go do monitora. Za pośrednictwem kart graficznych możemy podziwiać na swoich monitorach obrazy, które charakteryzuje wysoka rozdzielczość i paleta barw, oglądać filmy w jakości DBD czy nawet High Definition (HD). Karta graficzna jest w stanie wygenerować wspaniałe, pełne szczegółów światy, jakie obserwujemy w nowoczesnych grach komputerowych. Współcześnie produkowane karty graficzne mają wysoką moc obliczeniową, która niejednokrotnie jest wyższa od mocy procesora. Są to skomplikowane podzespoły, do których przypisywane są różne parametry. Trzeba na nie koniecznie zwrócić uwagę przed zakupem, aby dobór odpowiedniego układu był jak najbardziej trafny. Na rynku są dostępne generalnie trzy rodzaje kart graficznych, czyli karty o średniej, wysokiej bądź najwyższej wydajności.

Kart graficzne mające średnią wydajność są adresowane do szerokiego grona odbiorców i są alternatywą dla zintegrowanych z płytą główną kart graficznych. Najprostsze i zarazem najtańsze karty należące do tego rodzaju nie są w stanie zapewnić zabawy z zaawansowanymi aplikacjami 3D, ale już droższe karty ze średnią wydajnością umożliwiają grę w nowoczesne aplikacje. Dodatkowo, niektóre z kart tego typu mają układy wspierające dekodowanie sygnału video, pozwalające na oglądanie filmów HD oraz poprawę ogólnej jakości obrazu. W kartach o średniej wydajności występuje mniejsze zapotrzebowanie na moc, karty mniej się nagrzewają, dzięki czemu ich system chłodzenia działa bezgłośnie. Jeśli chcemy zakupić kartę o średniej wydajności powinniśmy zwrócić uwagę na szerokość szyny pamięci, gdzie standardem są szyny 128 lub 256 bitowe, na częstotliwość pracy układu, ilość zainstalowanej pamięci video (standardem jest 512 MB) oraz ilość jednostek Pixel/Vertex lub Unified Shaders i jednostek ROP. Warto przyjrzeć się, czy karta wyposażona jest we wbudowaną pamięć video. Dla osób, którym zależy na wydajności, zaleca się zakup karty graficznej, która nie wykorzystuje pamięć RAM komputera. Cena karty o średniej wydajności nie jest zbyt wygórowana. Najdroższe kosztują około 500 zł.

Karty graficzne o wysokiej wydajności są przeznaczone głównie dla graczy. Ich cechą specyficzną jest wysoka wydajność w aplikacjach i grach trójwymiarowych. Umożliwiają one zabawę w zdecydowanie wyższej rozdzielczości i detalach, niż karty ze średniej półki. Karty z wysoką wydajnością posiadają najczęściej szynę 256-bitową oraz minimum 512 MB wewnętrznej pamięci video, typu DDR5 czy GDDR2 i wyżej. W tym wypadku, ilość jednostek Stream Processors lub Unified Shaderów zwiększa się znacznie powyżej stu. Karty graficzne tego typu są bardziej wydajne, ale mają wysokie zapotrzebowanie na energię elektryczną, co powoduje, że zasilacz komputera musi być dość mocny. Najczęściej, układy te wydzielają więcej ciepła, co z kolei wymaga użycia odpowiedniego systemu chłodzenia.

Karty graficzne o najwyższej wydajności skierowane są do najbardziej wymagających użytkowników, którzy są entuzjastami nowoczesnych gier, ale jednocześnie mają zasobny portfel. Karty tej klasy kosztować mogą nawet 2000 zł. Oferują one najwyższą wydajność, pozwalają na grę w pełnych detalach i w wysokich rozdzielczościach. Mają własne, zaawansowane systemy poprawiające jakość obrazu, ale mocno się nagrzewają podczas pracy, przez co ich systemy chłodzące są bardziej rozbudowane. Przez to zwiększone są ich rozmiary i ciężar, dlatego też przed ich zakupem należy sprawdzić, czy gabaryty i waga karty graficznej będą odpowiadać posiadanej płycie głównej w komputerze. Karty z tego segmentu mają jeszcze więcej Stream Processors lub Unified Shakerów (ich liczba idzie w setki), posiadają minimum 1 GB pamięci video rodzaju np. DDR3 czy GDDR3. Szyna pamięci może osiągać 512 bitów lub więcej. Karty o najwyższej wydajności pochłaniają wiele energii, przez co konieczny jest dla nich dobry zasilacz. Wybierając kartę graficzną do swojego komputera należy zwrócić uwagę na jej parametry techniczne, czyli procesor graficzny, taktowanie GPU, Pixel i Vertex Shader / Stream Processors / Unified shaker, ilość pamięci video, typ pamięci, szynę pamięci, typ chłodzenia, oraz sterowniki i dodatki.

Procesor graficzny, czyli GPU/chip jest najważniejszym podzespołem w karcie graficznej i decyduje on o jej wydajności. Procesor dokonuje wszelkich obliczeń i przekształceń, które bezpośrednio związane są z generowaniem i obróbką obrazu w komputerze. Rodzaj zastosowanego układu procesora graficznego można rozpoznać po nazwie karty: nVidia GF 9600 / nVidia GF 9800, Radeon HD 4650 itp. Najczęściej modele kart o takim samym GPU różnią się między sobą taktowaniem procesora, szerokością szyny czy ilością zamontowanej pamięci RAM.

Taktowanie GPU decyduje o szybkości pracy głównego procesora i oznacza częstotliwość pracy rdzenia, wyrażaną w Mega Hertzach – MHz. Parametr ten może być pożyteczny przy porównywaniu między sobą kart z procesorem, które należą do tej samej rodziny. Należy zawsze wybierać modele kart graficznych z wyższym taktowaniem.

Pixel i Vertex Shader są to układy odpowiedzialne za przetwarzanie odpowiednio pikseli i wielokątów w nowoczesnych układach graficznych. Im będzie ich więcej, tym lepiej. Warto zauważyć, że w kartach, które są zgodne ze standardem DX10 powyższe jednostki przetwarzania zostały zastąpione przez Unified shader i Stream Processors.

Ilość pamięci video oznacza wielkość pamięci wewnętrznej każdej karty graficznej i wyrażana jest w MB. Minimalna wartość pamięci powinna wynosi 128 MB, choć najczęściej karty posiadają 512 MB i więcej pamięci video. Im będzie jej więcej tym lepiej, z tym że niektóre karty mogą rozszerzyć swoją pamięć wykorzystując pamięć RAM komputera. Wówczas jednak wydajność komputera może spaść.

Typ pamięci to kolejny parametr techniczny karty graficznej, który informuje o technologii, w jakiej wykonana została pamięć. Typ pamięci wpływa na prędkość przesyłu danych na karcie. Najczęściej spotykane w tym względzie rozwiązania to DDR od 1 do 5 oraz GDDR2 do 5. Im wyższy numerek przy DDR tym lepiej, wersja GDDR jest natomiast jeszcze bardziej wydajniejsza. Szyna pamięci, a w zasadzie jej szerokość, odpowiada za szybkość danych, jakie przesyłane są we wnętrzu samej karty. Wyrażana jest ona w bitach. Dobra karta graficzna musi mieć przynajmniej 128 bitów.

Zastosowany w kartach graficznych typ chłodzenia zapewnia bezpieczeństwo pracy naszego układu. Trzeba pamiętać o tym, że nowoczesne układy podczas obciążenia są w stanie rozgrzać się do kilkudziesięciu stopni. Z tego względu układy chłodzące są często bardzo skomplikowane. Mają też kluczowy wpływ na poziom hałasu generowany przez układ graficzny. Sterowniki i dodatki, załączone z kartą, obejmują niezbędne oprogramowanie, przejściówki i przewody.