Jak wybrać dysk HDD?

W chwili obecnej na rynku występują dyski twarde zaliczane do dwóch rodzin: klasycznych dysków HDD o zapisie magnetycznym oraz do dysków twardych typu SSD (Solid State Drive). Klasyczne dyski twarde wykorzystujące w technice swojego działania zapis magnetyczny, zadowolą zwykłych użytkowników komputerów i miłośników gier. Jeśli tylko system zostanie odpowiednio skonfigurowany, wówczas nie ma potrzeby kupna bardziej zaawansowanych dysków twardych. Wystarczy stworzyć system wielodyskowy w swoim pececie, co będzie rozwiązaniem znacznie tańszym niż zakup nowego dysku o ogromnej pojemności.

Jeśli klientom zależy na ograniczeniu zużycia energii, powinni oni wybrać dyski spełniające takie wymagania. Niestety, ale niższe zapotrzebowanie dysku twardego na prąd jest najczęściej osiągane kosztem jego wydajności, z czym musimy się liczyć.

Bardziej wymagający użytkownicy, którzy potrzebują sporo wolnej przestrzeni na dysku i chcą, aby funkcjonował on bez zarzutu, mogą wybrać dysk HDD o zwiększonej wydajności. Takie dyski są wyposażone w podwójny procesor oraz w ulepszony mechanizm pozycjonowania głowicy. Prędkość obrotowa dysku twardego jest parametrem, który okazuje się być istotny przy zastosowaniach komercyjnych dysków twardych. Jeśli dysk HDD ma być zastosowany w serwerze, wówczas najlepiej, aby charakteryzował się on prędkością obrotową 10 i 15 tys. obrotów na minutę, ponieważ takie dyski mają znacznie krótszy czas dostępu do danych. Istnieją również modele zoptymalizowane pod kątem pracy w specjalnych macierzach RAID, stosowanych w serwerach. Dyski twarde niekiedy są dedykowane do zastosowań audio-video, które można wykorzystać przykładowo w konsolach do gier czy nagrywarkach wideo. Dyski tego typu mogą pracować bardzo długo i niezawodnie, w mało optymalnym zakresie temperatury, a ich wydajność jest ściśle dostosowana pod kątem strumieni danych.

W zależności od zastosowania dyski twarde dzielą się na kilka grup, wśród których wymienia się dyski HDD dla przeciętych użytkowników, dla graczy komputerowych, dla entuzjastów, dla profesjonalistów, dla komputera HTPC lub zastosowań audio-video, do notebooków, do serwerów, do małych serwerów typu NAS, do zastosowań mobilnych i do archiwizowania danych. Dyski należące do każdej z podanych grup charakteryzują się nieco odmiennymi parametrami, ale każdy z nich ma do spełnienia jedno zadanie, mianowicie przechowywanie danych.

Dyski typu SSD są uważane za przełom w dziedzinie dysków twardych. Są to właściwie pewne nośniki danych albo dyski typu flash. Dyski tego typu mają bardzo wiele zalet, do których niewątpliwie należy zaliczyć szybsze tempo zarówno zapisu, jak i odczytu danych, wynoszące od 90/150MB/s do 200/260 MB/s. Na wydajność dysków SSD wpływa minimalny czas dostępu do danych, który nie jest większo od 1 ms. Jest to nader istotne, jeśli dysk ma być zastosowany w serwerze. Nie mają one części ruchomych, co automatycznie zmniejsza ich awaryjność. Mają mniejsze zużycie prądu od klasycznych dysków twardych, pozwalające na dłuższą pracę na zasilaniu bateryjnym w notebookach. Podczas swej pracy nie wytwarzają wysokiej temperatury i mogą pracować niemalże bezgłośnie. Niestety, dyski SSD mają również swoje wady, takie jak wysoka cena, zużywanie się komórek pamięci po przekroczeniu pewnej liczby cykli kasowania. Wszystkie dostępne w chwili obecnej na rynku dyski SSD wykonane są z dwóch rodzajów układów pamięci. Jeśli chodzi o tańsze ich modele, to wykorzystują one kości typu MLC – Multi Level Cell, dla których w każdej komórce pamięci może występować jednocześnie kilka stanów napięcia. To pozwala na zapisanie w nich naraz kilka bitów informacji. Pamięć MLC określana jest na 10 tys. cykli kasowania. Drugim typem pamięci flash jest SLC (Single Level Cell), gdzie w jednej komórce pamięci przechowuje się tylko jeden bit informacji. Kości SLC są bardziej wytrzymałe od MLC, bowiem wytrzymują do 100 tys. cykli kasowania. Są one również szybsze, ale i bardziej kosztowne. Dyski twarde mogą różnić się między sobą prezentowanym rodzajem złącz i wyjść. Dyski przeznaczone do montowania w komputerach stacjonarnych mogą być wyposażone w takie interfejsy jak: SATA, SATA-II, czyli Serial ATA (standard dyskowy o przepustowości od 150 MB/s do 300 MB/s), IDE lub ATA, ewentualnie PATA (starszy interfejs dyskowy), SAS (Serial Attached SCSI – następca standardu SCSI, używany przede wszystkim w dyskach serwerowych). Z kolei, dyski zewnętrzne mogą być wyposażone w jeden lub więcej interfejsów: USB, Fire Wire lub SATA.

Do najważniejszych cech dysków HDD zalicza się: format szerokości, prędkość obrotową, bufor lub pamięć podręczną, interfejs, pojemność, liczbę talerzy, średni czas dostępu oraz MTBF. Format szerokości to inaczej wielkość dysku, która może wynosić 3,5" w komputerach stacjonarnych oraz 2,5" w laptopach.

Prędkość obrotowa, nazywana w skrócie RPM jest prędkością, z jaką obracają się talerze dysku. Świadczy ona o wyższej wydajności urządzenia. Najwolniejsze obecnie dyski twarde pracują z prędkością 4200 obr./min, klasyczne modele dysków do laptopów z prędkością 5400 obr./min, do pecetów – 7200 obr./min i 10 000 obr./min, z kolei modele z interfejsem SAS – 10 i 15 tys. obr./min.

Pamięć podręczna, inaczej bufor, ma za zadanie usprawnić przepływ danych do i z dysku. Może wynosić od 2 do 64 MB i im będzie wyższa, tym wydajność komputera będzie rosnąć. Interfejs został już omówiony nieco wcześniej, ale warto wspomnieć, że dyski przeznaczone dla profesjonalistów mają interfejs SAS. Pojemność to chyba jeden z najczęściej branych pod uwagę parametrów, przy zakupie dysku. Podawany jest on w GB lub TB.

Liczba talerzy, czyli liczba nośników danych we wnętrzu dysku może wynosić od 1 do 4. Dyski wyposażone w jeden talerz są mniej awaryjne, lżejsze i cichsze. Średni czas dostępu do danych jest liczony w milisekundach i jest to czas, jaki upływa od momentu żądania dostępu do danych, do chwili jego uzyskania. Może on wynosić od 1 ms do 20 ms. Ostatni z parametrów – MTBF, czyli Mean Time Between Failures to średni czas między awariami, jaki określa się na podstawie statystyk.