Najogólniej mówiąc, skaner jest urządzeniem, które umożliwia przekształcenie dwu lub trójwymiarowego obrazu do postaci cyfrowej. Skanery można podzielić na kilka kategorii, biorąc pod uwagę różne ich cechy. Patrząc na sposób ich działania, dzielą się one na optyczne, elektroniczne i magnetyczne, a z kolei zwracając uwagę na budowę skanera wyróżnić można skanery ręczne, stolikowe i bębnowe. Zastosowanie skanera również wyodrębnia klasyfikację tychże urządzeń na czytniki kodów paskowych, skanery tradycyjne, skanery linii papilarnych itp. Skanery mogą być zbudowane z wykorzystaniem dwóch konkurencyjnych względem siebie technologii, mianowicie CCD oraz CIS.
Technologia CCD, czyli Charge Coupled Device, określa generalnie urządzenia o sprzężeniu ładunkowym. Skaner wykonany w tej technologii zbudowany jest ze szklanej tafli osadzonej w obudowie, pod którą znajduje się tzw. wózek skanera, na którym dodatkowo porusza się lampa, zwana zimną katodą. W trakcie realizacji procesu skanowania, lampa oświetla skanowany obiekt. Następnie, odbite od obiektu białe światło z wykorzystaniem systemu luster i soczewek, trafia do elementów światłoczułych znajdujących się w skanerze. Warto zaznaczyć, że technologia CCD posiada trzy różne rodzaje fotoczujników, z których każdy charakteryzuje się innym filtrem koloru. Z uwagi na taką metodę separacji kolorów skanery z technologią CCD wyróżniają się możliwością uzyskania bardzo szerokiej gamy kolorystycznej. Pozwalają na odwzorowanie głębi koloru, cieni i przejść tonalnych. Silne oświetlenie w skanerze CCD powoduje, że obiekty lekko oddalone od tafli skanera są bardzo efektywnie skanowane. Wadą technologii CCD jest to, że jest ona bardzo delikatna, dlatego też nawet niewielkie wstrząsy mogą wywołać rozkalibrowanie systemu luster i soczewek. Dlatego też skanery CCD raczej nie znajdują zastosowania jako urządzenia mobilne. Z kolei, skanery wykonane w technologii CIS, czyli Contact Image Sensor, wykorzystują sensory kontaktowe. W tym wypadku źródłem światła są poruszające się na ruchomej belce diody LED w trzech kolorach: zielonym, czerwonym i niebieskim. Dzięki zastosowaniu nowego źródła światła możliwe było zrezygnowanie w urządzeniach CIS z filtrów koloru na elementach światłoczułych i redukcja liczby fotoczujników – z trzech do jednego. Skanery wykorzystujące w swojej pracy technologię CIS wykonują swoje zadania w skali 1:1, co z kolei umożliwiło rezygnację ze stosowanych uprzednio systemów luster i soczewek. Taka sytuacja spowodowała z kolei eliminację problemów ze zniekształceniami optycznymi i ewentualnymi przebarwieniami kolorów. Skanery te nie posiadają delikatnych, dość sporych zwierciadeł i soczewek, dlatego też są mniejsze od swoich poprzedników tworzonych w technologii CCD. Dioda LED, w przeciwieństwie do lamp używanych w skanerach CCD, nie musi być rozgrzewana każdorazowo przed skanowaniem, bowiem po włączeniu urządzenia jest ona od razu gotowa do pracy. Zaletą skanerów posiadających diody LED jest niewielkie zużycie energii, co oczywiście ma znaczenie przede wszystkim wtedy, gdy na co dzień skanujemy większą ilość rzeczy. Skanery w technologii CIS mogą być zasilane bezpośrednio z portu USB, dzięki czemu stają się idealne do zastosowań mobilnych. Minusem diod LED obecnych w tychże skanerach jest niskie natężenie dostarczanego przez nie światła, dlatego też konieczne jest, aby skanowany dokument leżał płasko na tafli skanera. Skanery dostępne w sklepach można dodatkowo podzielić na płaskie i kompaktowe. Skanery płaskie pozwalają wyłącznie na skanowanie dokumentów papierowych, z kolei skanery kompaktowe mają możliwość skanowania np. negatywów.
Istnieje szereg parametrów, na które należy zwrócić uwagę przy wyborze skanera. Do najważniejszych z nich zalicza się: dzienna wydajność skanowania, rozdzielczość i kolor skanowania, prędkość, opcja duplex/simplex, opcja ADF oraz Flatbet. Dzienna wydajność skanowania wyróżnia trzy grupy skanerów oraz wyznacza maksymalne, dopuszczalne obciążenie danego urządzenia. Skanery typu Desktop mogą skanować do 3000 stron dziennie. Skanery Workgroups przeskanują od 3000 do 7000 stron dziennie, zaś typ Production jest najbardziej wydajny, bowiem potrafi przeskanować ponad 7000 materiałów na dzień. Rozdzielczość skanowania i kolor są bardzo ważne dla jakości cyfrowych obrazów uzyskiwanych w ten sposób. Skanery dokumentowe ze względu na swoją specyfikę i pożądaną wysoką szybkość skanowania, mogą przetwarzać dokumenty o maksymalnej rozdzielczości 600 dpi lub 1200 dpi. Skanować można w kolorze lub w odcieniach szarości. Prędkość skanowania podawana przez producentów jest zawsze wyznaczana jako osiągi przy rozdzielczości 200 dpi w czerni i bieli. Im wyższa będzie prędkość skanowania, tym lepiej. Opcja Duplex pozwala na przetwarzanie dwustronnych dokumentów w trakcie jednego przebiegu kartki przez urządzenie skanujące. Analogicznie, skanery z simpleksem są w stanie skanować jedynie jednostronnie.
Opcja ADF - Automatic Document Fedder czyli automatyczny podajnik dokumentów, pozwala na wygodną pracę, ze względu na umieszczenie w skanerze podajnika do dokumentów, który może mieć różną pojemność w zależności od modelu konkretnego urządzenia. Flabet pozwala na swobodne skanowanie dokumentów, posiadających niestandardowe wymiary oraz takich, które mogą ulec zniszczeniu w trakcie skanowania.
Przy wyborze skanera powinniśmy przyjrzeć się jego wymiarom i budowie. Czasem skaner będzie zbyt duży jak na miejsce, które dla niego wygospodarowaliśmy. Im większy skaner, tym większe formaty dokumentów i grafik będzie on w stanie skanować. Ważne jest to, czy ma zdejmowaną pokrywę górną, która przy skanowaniu np. grubych książek, może przeszkadzać.
Jeśli zależy Ci na możliwości skanowania od czasu do czasu, powinieneś wybrać skaner w technologii CIS. Z kolei, dla osób zamierzających skanować wiele książek, wykonanych na kiepskim papierze, mających sztywne grzbiety, o wiele lepszy będzie skaner CCD, mający format A3. Do zastosowań mobilnych, np. do skanowania zbiorów bibliotek i czytelni, przyda się niewielki skaner CIS.
Wybór w tym zakresie nie jest prosty, bowiem do zastosowań domowych nadają się oba urządzenia. Jeśli zamierzamy skanować wiele materiałów dziennie, powinniśmy jednak zdecydować się na odrębne urządzenie skanujące, ponieważ będzie ono na pewno bardziej wydajne od skanera wkomponowanego w urządzenie wielofunkcyjne.