Jak wybrać Monitor LCD?

LCD jest skrótem od angielskich słów Liquid Cristal Display i oznacza wyświetlacz, który tworzą kryształy, znajdujące się w stanie pośrednim pomiędzy ciekłym a stałym. Roztwór z tych cząsteczek wciśnięty został pomiędzy dwie oddzielne płytki materiału polaryzującego. Prąd elektryczny, który przenika przez kryształ, wywołuje zjawisko polaryzacji, które skutecznie uniemożliwia przejście strumienia świetlnego. Każdy ekran monitora LCD ma postać matrycy, na którą składa się miliony komórek. Piksel LCD nie świeci własnym światłem, lecz światłem odbitym od lampy fluorescencyjnej.

Ogólnie rzecz ujmując, monitory LCD można podzielić na monitory do gier, przeznaczone do prac biurowych i surfowania po Internecie, do obróbki graficznej oraz na monitory do oglądania filmów. Monitory do gier mają matrycę TN, która pomimo niezbyt wysokich parametrów technicznych, jest bardzo tania. Monitory te charakteryzują się niskim czasem reakcji piksela. Kupując monitor do gier zwróćmy uwagę na to, aby panel miał wysoki kontrast i jak najwyższą jasność. Monitory przeznaczone do prac biurowych i dla Internautów są mało skomplikowane i tanie. Wyposażono je w matrycę TN o niezbyt wygórowanych parametrach, ale do pisania dokumentów nie są też one potrzebne. Paradoksalnie, wysoki kontrast i jasność mogą powodować szybsze zmęczenie wzroku. Lepszy i ładniejszy obraz zapewniają monitory z matrycą MVA, ale są one droższe. Monitory do obróbki grafiki mają matrycę MVA Premium bądź też S-IPS. Są one wyposażone w złącze DVI i charakteryzują się bardzo szeroką paletą kolorów, dobrą jakością obrazu i szerokim kątem widzenia. Ostatni typ monitorów, czyli monitory do oglądania filmów również oparte są o matryce MVA, ze względu na dobre kąty widzenia. Barwy w takich monitorach są najbardziej naturalne.

Monitory dostępne na rynku różnią się między sobą m.in. rodzajem matrycy LCD. Można wymienić matryce: TN i TN+ (Twisted Nematic), MVA i PVA (Multi Domain Vertical Aligment) oraz IPS (S-IPS, In-Plane Switching). Matryce typu TN są tanie, a ich głównym atutem jest krótki czas reakcji piksela. Do wad tychże matryc zalicza się nienajlepsze odwzorowanie kolorów, ziarnistość obrazu, małe kąty widoczności i efekt martwych pikseli. Matryce MVA i PVA mają bardzo dobrą jakość wyświetlanego obrazu, szerokie kąty widzenia i niewielkie prawdopodobieństwo wystąpienia martwych pikseli. Niemniej jednak, są one bardziej kosztowne niż matryce TN i mają wyższy czas reakcji piksela. Wadą matryc IPS jest na pewno ich wysoka cena, aczkolwiek zalety – bardzo dobre kąty widzenia, ładne, naturalne kolory i niski czas reakcji piksela, rekompensują zwiększony wydatek. Decydując się na zakup monitora LCD musimy przyjrzeć się jego parametrom technicznym, tzn. przekątnej ekranu, rozdzielczości ekranu, czasowi reakcji piksela, kątowi widzenia, współczynnikowi kontrastu, jasności, ilości wyświetlanych kolorów i złączom.

Przekątna ekranu świadczy o rozmiarze monitora i jest ona zawsze wyrażona w calach, przy czym 1 cal to 2,54 cm. Decydując się na konkretną wartość przekątnej jednocześnie podejmujemy decyzję o wielkości sprzętu. Na rynku najwięcej jest monitorów LCD o przekątnej od 15 do 21 cali. Im większy wybierzemy monitor, tym więcej przyjdzie nam za niego zapłacić. Wraz ze wzrostem przekątnej zwiększa się również rozdzielczość ekranu, co z kolei ma duże znaczenie dla jakości obrazu. Większe monitory są potrzebne do oglądania filmów czy grania w gry komputerowe, ale nie będą przydatne do prac biurowych czy surfowania po Internecie.

Rozdzielczość ekranu wskazuje na tryb pracy monitora i jest to inaczej liczba pikseli, jakie zawiera on w pionie i poziomie. Warto zaznaczyć, że piksel jest najmniejszym elementem obrazu wyświetlanego na ekranie. Monitory LCD mają natywną rozdzielczość, przy której wyświetlany obraz zawsze będzie dobrej jakości. Każdorazowa zmiana rozdzielczości powoduje pogarszanie się obrazu. Najbardziej popularnymi obecnie rozdzielczościami są 1280x1024 dla monitorów 19- i 17-calowych oraz 1600x1200 dla monitorów 20- i 22-calowych. Im większa rozdzielczość monitora tym lepiej, ale taki sprzęt będzie jednocześnie droższy. Dużą rozdzielczość przyda się podczas obróbki graficznej.

Czas reakcji piksela jest okresem niezbędnym na zapalenie się i całkowite wygaśnięcie pojedynczego piksela. Jest to szybkość, z jaką ekran jest w stanie reagować na zmiany obrazu i liczona jest ona w tysięcznych częściach sekundy, tj. w milisekundach. Im czas ten będzie niższy, tym lepiej dla jakości obrazu. Przy czasie reakcji wynoszącym 20 ms występuje tzw. „smużenie obrazu”. Jeśli wykorzystujemy monitor do prac biurowych, czas reakcji piksela nie jest tak bardzo istotny, ale już przy graniu w gry komputerowe istnieje konieczność zakupu panelu z czasem reakcji rzędu 4 lub nawet 2 ms.

Kąt widzenia określa pod jakim kątem patrzenia obraz nie zmieni swoich właściwości. W chwili obecnej standardem są monitory z kątem widzenia wynoszącym 178 stopni. Najlepiej wybierać więc monitory mające taki współczynnik dla kąta widzenia. Jeśli wybierzemy mniejszy kąt, to przy oglądaniu filmów będzie trzeba siedzieć dokładnie na wprost monitora. Współczynnik kontrastu w monitorach LCD zwykle jest bardzo wysoki. Jest on jednocześnie podstawowym miernikiem przejrzystości obrazu i określa różnicę pomiędzy czernią, a ciemnością czerni. Im będzie wyższy, tym obraz stanie się bardziej ostry. Współczynnik kontrastu ma szczególne znaczenie dla grafików komputerowych. Najczęściej monitory LCD mają kontrast wynoszący 1000:1.

Jasność, określana również jako luminacja, jest wielkością charakteryzującą świecenie ciał światłem własnym lub odbitym. Podaje się ją w kandelach ma metr kwadratowy. Określa ona maksymalną światłość, jaką może emitować ekran wyświetlający biały obraz. Im współczynnik jasności większy, tym większe będzie nasycenie barw i bardziej wyrazisty obraz. Współczynnik ten może wahać się w przedziale od 300 do 800 cd/m2.

Ilość wyświetlanych kolorów decyduje o lepszej ostrości obrazu, a więc oczywiście o jego jakości. Monitory LCD mogą wyświetlać od 16,2 do 16,7 mln kolorów. Każdy monitor LCD wyposażony jest w pewne złącza, do których należą: DVI (Digital Video Interface – służy do przesyłania sygnału wideo w postaci cyfrowej), oraz D-Sub (złącze analogowe). Im więcej złączy będzie posiadał monitor tym lepiej.